بهینه سازی تولید میکروتیوبر های سالم سیب زمینی با استفاده از بیوراکتور تناوبی

سیب زمینی بعداز حبوبات از نظر دارا بودن مواد معدنی رتبه دوم را دارا بوده و از نظر میزان تولید بعد ازگندم، برنج و‍ ذرت چهارمین محصول کشاورزی در دنیا به حساب می آید. گیاه سیب زمینی از طریق تکنیک های مختلف تکثیر می شود ولی قطعات گره ایی درون شیشه ای معمولا بیشترین استفاده را برای تولید سریعتر بذر تجاری به خود اختصاص داده اند. برای کاهش هزینه های موجود در تولید گیاهچه های درون شیشه ای نیاز به استفاده از محیط مایع در بیوراکتور است. این آزمایش با هدف بهینه سازی تولید شرایط تکثیر و ریزغده زایی دورن شیشه ای در سیستم کشت رایج و بررسی عملکرد بیوراکتور تناوبی از نظر سایز و نوع ساختار ظرف کشت انجام شد. در مرحله تکثیر، قطعات گرهی سیب زمینی رقم آگریا در دو محیط کشت مایع و جامد همراه با سطوح مختلف (0، 5/0، 1، 5/1 میلی گرم ) bap و ga3 کشت شدند و در مرحله ریزغده زایی دو سطح (5 و 10 میلی گرم) bap در شرایط تاریکی مطلق و فتوپریود 16 ساعت روشنایی مورد بررسی قرار گرفت. در مرحله تکثیر گیاهچه ها در بیوراکتور 50 تک گره در هر بیوراکتور 5 و یک لیتری (به ترتیب حاوی 3 و 5/0 لیتر محیط کشت مایع) تلقیح شد و بعد از 4 هفته با محیط ریزغده زایی حاوی 10 میلی گرم در لیتر bap جایگزین شده به مدت 4 هفته در شرایط تاریکی کامل قرار داده شدند. نتایج تجزیه داده ها مشخص کرد استفاده از سیستم تناوبی باعث ایجاد افزایش عملکرد در تولید و ریزغده زایی سیب زمینی است. مقایسات میانگین بین داده های حاصل از تأثیر نوع و اندازه بیوراکتور های مورد استفاده در این آزمایش مشخص کرد، افزایش حجم ظرف اثر مثبتی در هر دو مرحله تکثیر و ریزغده زایی دارد. همچنین دو نوع بیوراکتور تک و دو پارچه اختلاف معنی داری از نظر تولید شاخساره و میکروتیوبر نشان ندادند به طوریکه در هر دو نوع بیوراکتور 5 لیتری حدود 450 میکروتیوبر تولید شد. این تحقیق با کاهش هزینه و مدت زمان آزمایش توانست نتایج مطلوبی در مقایسه با آزمایشات پیشین نشان دهد. بنابر این می تواند به عنوان یک سیستم مناسب برای تکثیر انبوه و تجاری میکروتیوبرهای سیب زمینی مورد استفاده قرار گیرد.